درباره سیم لاکی سیم لاکی، سیم لعابدار یا سیم آهنربا (انگلیسی: Magnet wire‎) سیمی اغلب از جنس مس یا آلمینیوم است که دارای لایه‌ای ناز عایق در اطراف خود است.…
درباره سیم لاکی

درباره سیم لاکی

سیم لاکی، سیم لعابدار یا سیم آهنربا (انگلیسی: Magnet wire‎) سیمی اغلب از جنس مس یا آلمینیوم است که دارای لایه‌ای ناز عایق در اطراف خود است. از این سیم در ساخت ترانسفورماتورها، القاگرها، موتورهای الکتریکی، بلندگوها، درایو دیسک‌های سخت و آهنربایی الکتریکی استفاده می‌شود.

در سال ۱۸۳۱ فارادی- فیزیکدان انگلیسی- کشف کرد که با حرکت یک آهنربا در داخل سیم پیچ، جریانی در آن ایجاد یا القا میشود. وی در یادداشت های روزانه خود در تاریخ ۲۹ اوت ۱۸۳۱ نوشت که لایه های سیم پیچ را با نوارهای پارچه ای از یکدیگر جدا کرده است. این هادی های با دست پیچیده شده و حجیم، برای آزمایش کفایت می نمودند ولی برای مقاصد تجاری غیر قابل قبول بودند.

در واقع از ابتدای گسترش الکتروتکنیک در اواخر قرن گذشته، سیم های قابل استفاده در سیم پیچی یا همان «سیم مگنت» از اهمیت زیادی برخوردار بوده اند. بر همین اساس واژه «مگنت وایر» (اصطلاح آمریکایی) رساتر از «وایندینگ وایر» (اصطلاح انگلیسی) به نظر می رسد. در آن زمان هادی ها را فقط با بافتن پنبه، کاغذ یا ابریشم طبیعی عایق می کردند. به دلیل جذب رطوبت زیاد این مواد عایق، می بایست بوبین تهیه شده را ابتدا کاملاً خشک نموده و بعد چندین بار با مواد ضد رطوبت تلقیح می کردند. تا سال ۱۹۰۰ سیم های سیم پیچی ها تماماً به همین ترتیب تهیه می شدند. بعدها جهت کاهش حجم بوبین ها و ایجاد مقاومت بیشتر در برابر رطوبت، سیم ها را در موادی بر پایه لاک های طبیعی فرو می بردند. تا سال ۱۹۱۵ این لاک های طبیعی عمدتاً بر پایه “بیتومن” و “روغن های خشک کن” تولید می شدند. معرفی روغن چوب، تحول مهمی در لاک های تلقیحی ایجاد کرد چرا که پیوندهای دوگانه، یک در میان موجود در ساختمان شیمیایی آن، باعث پلیمریزاسیون سریع لاک در اثر جذب اکسیژن در برابر گرما می شد.

با پیشرفت علم و بمنظور کاهش حجم بوبین ها و ایجاد مقاومت در برابر رطوبت، عایق سیم ها بر پایه پلی آمیدهای خطی که دارای استحکام و انعطاف پذیری بالایی بودند، تولید شدند. در اثر اینکار عایق سیم ها در اثر پیچیده شدن، پوسته پوسته نمی شدند.

امروزه عمل لاک زنی با استفاده از روش حلالی انجام می گیرد. در این روش، پلیمرهای محلی در حلال های آلی روی سیم لخت با ضخامت مورد نظر کشیده شده و پس از تبخیر حلال، فیلم تشکیل شده روی سیم، پلیمریزه، سخت و تثبیت می شود.

هم اینک می دانیم که از کوچک ترین موتورهای الکتریکی گرفته تا پیچیده ترین ابزارها و ادوات صنعتی، وابستگی اجتناب ناپذیر و گسترده ای به سیم لاکی دارند و اصولاً هرگونه تبدیل نیروی الکتریکی به مکانیکی و برعکس آن بدون استفاده از سیم لاکی که عنصر اصلی ایجاد میدان مغناطیسی است مشکل به نظر می رسد. از این منظر می توان این محصول را یک محصول استراتژیک نامید.

مهمترین فلزی که از آن در ساخت هادی سیم لاکی استفاده می شود مس است. امروزه سایر فلزات مانند آلومینیوم، نقره و … را نیز با لاک عایق الکتریسته پوشش داده و از آن ها در صنایع خاص مانند صنایع نظامی، تجهیزات پزشکی و غیره استفاده می کنند. مقطع سیم لاکی نیز می تواند گرد و تخت باشد. اما متداول ترین نوع مقطع سیم لاکی، گرد است.

عایق های الکتریکی به کار رفته در ساخت سیم لاکی نیز انواع مختلفی دارند که بر اساس کلاس حرارتی دسته بندی می شوند. کلاس حرارتی نشان می دهد که در طول مدت استفاده از سیم، درجه حرارت آن از چه مقداری بالاتر نرود.

لاک های عایق معمولاً به صورت مایع هستند که پس از پوشش دهی بر روی سیم با روشهای خاص به وسیله حرارت در کوره های لاک زنی پلیمریزه شده و به صورت روکشی جامد، صیقلی و یکنواخت بر روی سطح سیم می چسبند. روشهای پوشش دهی لاک بر روی سیم نیز یا به وسیله قالبهای خاص انجام می شود و یا به وسیله نمد که مورد اخیر برای سیم لاکی با قطرهای کمتر از ۲۰٫۰ استفاده می شود.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

Fill out this field
Fill out this field
لطفاً یک نشانی ایمیل معتبر بنویسید.
شما باید با قوانین موافقت کنید.

*

code

فهرست